Trzeba przyznać, że w finansach osobistych to praktyka czyni mistrza, ale zostaniu mistrzem sprzyja dobra baza teoretyczna. A jednym ze sposobów, by się oswoić z teorią i definicjami ekonomicznymi, jest oczywiście dobra lektura!!! Z okazji Dnia Kupca, obchodzonego 8 grudnia, Biblioteka Szkolna „U Sowy Poczytajki” przygotowała zestawienie polecanych i bardzo dobrych książek o ekonomii dla Małych i Dużych. Na polskim rynku wydawniczym jest całkiem sporo pozycji, które umożliwiają dzieciom i młodzieży przyswojenie sobie podstawowych zagadnień ekonomicznych w formie lekkiej i przyjemnej, a rodzicom ułatwiają wprowadzanie pociech w świat ekonomii i finansów. Zapraszamy!
KSIĄŻKI REKOMENDOWANE PRZEZ SOWĘ POCZYTAJKĘ:
- „Finansowe wiersze, twoje kroki pierwsze” – Agnieszka Błachnio, 56 stron, polecana dzieciom w wieku 4-10 lat. Książka zawiera 24 rymowane wiersze i zadania angażujące dzieci i rodziców do wspólnej nauki przez zabawę. To ciekawa pozycja dla najmłodszych w sposób przystępny wprowadzająca w zagadnienia związane z finansami. Dziecko ma możliwość zapoznania się z kwestia oszczędzania, zarabiania. Ciekawa pozycja również dla rodziców, którzy po przeczytaniu będą mieli ułatwione zadanie jak rozmawiać i tłumaczyć swoim pociechom jak istotny w życiu codziennym jest pieniądz i zagadnienia z nim związane.
- „Basia i pieniądze” – Zofia Stanecka, Marianna Oklejak, Wydawnictwo Egmont Polska Sp. z o. o., 24 strony, polecana dzieciom w wieku 5-6 lat. Jest to zabawna historia mamy i trójki dzieci, która wybrała się do sklepu na zakupy. Przygody Basi poszerzają wiedzę dziecka, pomagają mu zrozumieć otaczający go świat, pokazują jak poradzić sobie w trudnych sytuacjach. Książkę zdecydowanie polecamy.
- „Mądre oszczędzanie” – Justyna Wacławik, Oficyna Wydawnicza VOCATIO, 32 strony, polecana dzieciom w wieku 5-7 lat. Książka obok pouczającej historii z życia australijskich zwierząt, zawiera przewodnik dla rodziców i wychowawców, w którym znajdują się pytania nawiązujące do tytułu. Pozwolą one dziecku zrozumieć, że wyrobienie w sobie nawyku oszczędzania jest jedną z bardzo ważnych kompetencji życiowych.
- „Czy muszę pracować, czyli po co komu pieniądze?” – Romek Pawlak, Wydawnictwo MAC Edukacja, 44 strony, polecana dzieciom w wieku 5-8 lat. Historia jakich wiele – w domu rodziny Wójcików zapanowała nieopisana radość w związku z awansem taty, a co za tym idzie także z podwyżką. Każdy z członków rodziny planuje, na co wyda pieniądze, których jeszcze nie ma. I każdy ma inny pomysł. Rodzi to mnóstwo zamieszania oraz pytań. Czy wszystko można wycenić? Kto ustala jaką wartość ma pieniądz? Czy dla każdego taką samą? Zabawną historię finansowych perypetii rodziny Wójcików uzupełnią przystępne objaśnienia, zabawne rysunki i ciekawostki.
- „Julek i dziura w budżecie” – Sylwia Wojciechowska, Wydawnictwo Mili Moi, 112 stron, polecana dzieciom w wieku 5-8 lat. To lekka i humorystyczna książka, która stanie się dla dziecka jego pierwszy przewodnikiem po świecie finansów osobistych. Nie jest to jednak kolejny słownik pojęć związanych z finansami. „Julek” to przede wszystkim wciągająca opowieść o przyjaźni, odpowiedzialności i problemach, z którymi młodzi czytelnicy spotykają się na co dzień (jak choćby zazdrość w szkole). Zaprzyjaźniając się z ośmioletnim Julkiem, jego przyjaciółką Dusią i ukochaną szczurzycą Ratką, dzieci dowiedzą się więcej o wartości pieniądza, planowaniu wydatków, oszczędzaniu czy odróżnianiu potrzeb od zachcianek. Poznają pojęcia takie jak rata kredytu, budżet domowy, wolny rynek, popyt i podaż.
- „Pestka Drops Cukierek. Liczby kultury” – Grzegorz Kasdepke, Wydawnictwo Literatura, 120 stron, polecana dzieciom w wieku 7-11 lat. Autor opowiada historię ludzi biednych i zniewolonych, choć nie zostawia czytelnika w tym smutnym świecie. Pokazuje, na przykładzie rodzeństwa z zimnej krainy, jak można zmieniać coś, co wydaje się beznadziejnie niezmienne, nawet gdy jest się tylko dzieckiem. Nie bohatersko, jak baśniowi rycerze w lśniących zbrojach, ale delikatnie, małymi kroczkami, bardziej wskazówkami niż zdecydowanymi decyzjami. A kiedy akcja przyspiesza, gdy wydaje się, że jednak będzie bitwa i szczęk oręża, autor pokazuje, jak zamiast agresji i siły użyć świeżo odzyskanego przez mieszkańców wioski poczucia humoru. Równolegle z narracją na marginesach tekstu pojawiają się komentarze, w których Ryszard Petru w prosty i zrozumiały sposób wyjaśnia pojęcia ekonomiczne.
- „Ekonomia. To, o czym dorośli ci nie mówią. Bo często sami nie wiedzą” – Boguś Janiszewski, Wydawnictwo Publicat, 143 strony, polecana dzieciom w wieku 7-14 lat. Nasz absolutny faworyt na Naszej liście. Edytorsko dopracowana w każdym szczególe, a przede wszystkim ilość podejmowanych tematów robi wrażenie. Niemal na każdej stronie na dzieci czeka mini komiks z zabawną puentą. Z naszymi dziećmi poczytamy tu m.in. o dziurze budżetowej, hiperinflacji czy o rajach podatkowych. Książka podzielona jest na siedem rozdziałów: Pieniądze, Podatki, Budżet domowy, Budżet państwa, Gospodarka, Bank i Moja firma.
- „Zaskórniaki i inne dziwadła z krainy portfela. 50 opowiastek z ekonomią w tle (plus jedna)”, Grzegorz Kasdepke, Wydawnictwo Zysk i Spólka, 226 stron, polecana dzieciom w wieku 7-13 lat. Najcięższa książka na tej liście, grube tomisko, ale ta pozycja z pewnością zasługuje na status bestsellera. Autor książki wyjaśnia wszelkie pojęcia ekonomiczne dla najmłodszych czytelników, opisując wizytę w zoo i cyrku Dziwnych Stworów Ekonomicznych. Każdy temat przedstawiony jest w formie małego humorystycznego opowiadania. Czy podaż i popyt to bliźniacy? Czy Fiskus to imię psa? Manko? Procenty? Zaskórniaki? Waluty? Barwny świat zabawnych opowiastek zamieszkują różne dziwadła, które można zobaczyć dzięki świetnym ilustracjom oraz dużej i czytelnej czcionce. Wszelkie ekonomiczne zagadki komentarzami opatrzył ekonomista i polityk Ryszard Petru. Nic tylko czytać dzieciom lub zachęcać je, by same czytały. Warto.
- „Pieniądze nie rosną na drzewach. Wszystko o zarządzaniu swoimi pieniędzmi” – Paul Mason, Mike Gordon, Wydawnictwo Debit, 48 stron, polecana dzieciom w wieku 7-14 lat. Humorystyczny poradnik podpowiada między innymi, jak oszacować swoje wydatki, ułożyć i zrealizować plan finansowy, oszczędzać i zarządzać oszczędnościami, umiejętnie unikać pułapek kredytowych czy założyć konto bankowe. Wszystkie pojęcia i zagadnienia opisano tu zrozumiałym językiem i poparto przykładami z życia nastolatka. Zdobytą wiedzę czytelnik może usystematyzować i sprawdzić, dzięki zawartym w książce quizom. Po tej lekturze, każdy młody człowiek będzie umiał realnie ocenić i poprawić własną sytuację finansową, i to bez wyciągania pieniędzy z portfela rodziców! To bardzo porządnie wydana i napisana książka. Kolejna wartościowa pozycja na półce każdego rodzica.
- „Pieniądze na stół. O finansach na wesoło” – Alvin Hall, Wydawnictwo National Geographic, 96 stron, polecana dzieciom w wieku 7-14 lat. Jest to fantastycznie napisana i zilustrowana książka. Ciekawych tematów bez liku. Jest nawet indeks i słowniczek trudniejszych pojęć. Gorąco polecamy!!!
- „Rozmowy z użyciem głowy, czyli ekonomia dla dzieci” – Anna Garwolińska, Wydawnictwo Nova Res, 82 strony, polecana dzieciom w wieku 9-14 lat. Książka zawiera krótkie opowiastki z morałem. Idealne do poczytania młodszym dzieciom, a starsze mogą z zainteresowaniem same sobie poczytać. Poszczególne opowiastki poświęcone są pieniądzom, bankom, monopolom, giełdzie, budżetowi, podatkom, inflacji, konsumentom i bezrobociu. Książka w barwny sposób opisuje znaczenie podstawowych pojęć z zakresu gospodarki, marketingu i ekonomii. Dzięki niej dzieci dowiedzą się, że stopa bezrobocia nie ma wpływu na rozmiar tenisówek, monopol to nie tylko sklep za rogiem, a gracz na giełdzie nie musi być sportowcem.
- „Kapitalizm dla nastolatków, czyli jak zostać młodym przedsiębiorcą” – Karl Hess, Wydawnictwo Aspekt, 180 stron, polecana dzieciom w wieku 9-14 lat. Książka mówi o podstawowych kwestiach, jak praca czy pieniądze, ale także w najbardziej przystępny sposób o giełdzie, podatkach czy konieczności przestrzegania przepisów. Zawiera też liczne przykłady działalności biznesowej prowadzonej przez nastolatków – dzieci 9- czy 14-letnie. Czy w wieku nastu lat można zostać przedsiębiorcą? Niemożliwe? A jednak. W książce autor podaje przykłady ludzi z krwi i kości, którym się to udało. Przedstawia w jaki sposób zacząć, co zrobić, czego się wystrzegać. Książka jest poradnikiem dla młodzieży (i nie tylko) jak zabrać się za biznes, ale też przewodnikiem po ekonomii gospodarczej.
- „Ucieczka z wyścigu szczurów” (komiks) – Robert Kiyosaki, Sharon L. Bechter, Wydawnictwo Instytut Praktycznej Edukacji, 64 strony, polecana dzieciom w wieku 9-14 lat. Nie jest to kolejny, zwyczajny komiks służący tylko i wyłącznie rozrywce. Forma komiksu jest tylko pretekstem do przekazania dzieciom wiedzy o pieniądzach, zarabianiu i tworzeniu aktywów. Nigdy nie jest się za młodym na start w świecie finansów! Im wcześniej dziecko rozpocznie swoją podróż ku finansowej niezależności, tym większe są szanse na jej powodzenie. Bohaterowie komiksu, posługując się prostym językiem, wyjaśniają wiele trudnych zagadnień i pojęć finansowych w ciekawy, zrozumiały i zabawny sposób. Książka przekazuje informacje o tym, jak kształtować myślenie, by rozwinąć finansową inteligencję u dzieci i młodzieży.
- „Opowieści dla dzieci, które chcą być wyjątkowe. 100 historii kobiet i mężczyzn, którzy wyrośli ponad przeciętność” – Ben Brookes, Grupa Wydawnicza K. E. Liber, 208 stron, polecana dzieciom i nastolatkom w wieku 9-16 lat. Ksiązka prezentuje ponad 100 nieprzeciętnych osób, które odważyły się żyć zgodnie ze swoimi przekonaniami i walczyć o swoje marzenia! Autor postanowił przedstawić wspaniałe kobiety i wyjątkowych mężczyzn jako inspirację dla dziewczynek i chłopców poszukujących wzorców i swojego miejsca we współczesnym świecie. To niezwykłe historie tak sławnych, jak i mniej znanych osób, pionierów i geniuszy, z których każdy na swój sposób przełamuje schematy, kruszy bariery, wytycza nowe ścieżki i niestrudzenie wprowadza w życie swoje idee, pomimo obiektywnych trudności czy niezrozumienia społecznego. Ta wyjątkowa lektura pokazuje na przykładach, że warto bronić wyznawanych wartości i konsekwentnie realizować cele. Historie w książce przekonują, że każdy jest wyjątkowy, a świat docenia indywidualistów! To pochwała wrażliwości, siły wewnętrznej, pomysłowości, wytrwałości i wiary w siebie oraz wartości, które warto zaszczepić już w dzieciństwie. Ta pięknie ilustrowana i inspirująca książka o pasjonujących historiach niesamowitych ludzi, zachwyci każde dziecko i doda mu odwagi, by być sobą i zmieniać świat na lepsze.
- „Moje pierwsze kieszonkowe” – Maciej Samcik, Wydawnictwo Agora, 168 stron, polecane dzieciom w wieku 9-14 lat. Jeśli rodzic chce, aby dziecko nie było finansowym fajtłapą, ryzykantem lub utracjuszem, od najmłodszych lat powinien uczyć je oszczędności, liczenia pieniędzy i właściwego do nich podejścia. A także tego, że pieniądze są jak lekarstwo – jeśli są właściwie używane, to przynoszą korzyści, a jeśli źle – mogą tylko zaszkodzić. W książce zaprezentowano m.in. takie tematy, jak: Jak bezpiecznie zarządzać kasą przez Internet? Kieszonkowe w… smartfonie: Fejsbuki, bitcoiny i nowe formy kieszonkowego, Allegro i inne e-shopy, czyli jak najlepiej płacić w sieci, Pierwsza praca, pierwszy zarobek, Domowy budżet, ABC lokowania oszczędności.
- „Świat pieniądza” – Patrycja Krzanowska, Katarzyna Michalska, Wydawnictwo Fundacja Świat Pieniądza, 144 strony, polecana dzieciom w wieku 10-14 lat. Jest to przewodnik po ekonomii, marketingu i współczesnym kapitalizmie dla dzieci. Książka odpowiada na takie pytania jak: Co to jest pieniądz? Dlaczego pracujemy? Jak poruszać się po dżungli wolnego rynku? Czy pieniądz łączy, czy dzieli? Dlaczego jedne narody są bogate, a inne biedne? Po co państwu twoje pieniądze?, itd.
- „Bankructwo małego Dżeka” – Janusz Korczak, Wydawnictwo Biblioteka Akustyczna, 232 strony, polecana nastolatkom w wieku 12-16 lat. Jest to opowieść pokazująca młodym czytelnikom, jak gospodarować pieniędzmi. Opublikowana po raz pierwszy w 1924 roku, pozostała aktualna aż do dziś. Jest doskonałym, przystępnym wprowadzeniem do pierwszych lekcji przedsiębiorczości. Dżek Fulton, uczeń trzeciej klasy szkoły powszechnej, podejmuje się bardzo ryzykownego zadania: prowadzenia szkolnej kooperatywy, mimo że taką działalność prowadzą zazwyczaj starsi. Jego sukcesy i porażki, opisane z punktu widzenia dziecka poznającego świat ekonomii, to uniwersalna, przystępna lekcja praktycznych zasad przedsiębiorczości. Dżek marzy, by zostać kupcem, i do spraw finansowych podchodzi ze wzruszającą powagą. Uczy się, co to kredyt, rabat, ubezpieczenie, ryzyko, jak kupować towar oferowany klientom i jak prowadzić rachunki. Jego etos i oddanie wzbudzają podziw zarówno wśród nauczycieli, jak i doświadczonych kupców, którzy wspierają Dżeka w jego poczynaniach. Czy chłopcu uda się uniknąć bankructwa? Na to pytanie znajdziecie odpowiedź czytając książkę.
- „Sztuka liczenia do trzech. Jak rozmawiać z dziećmi o pieniądzach” – Ron Liber, Wydawnictwo GW Foksal, 265 stron, polecana rodzicom jako pretekst do rozmowy o finansach. To bardzo dobrze i lekko napisany poradnik dla rodziców, jak rozmawiać z dziećmi o finansach. Książka radzi, jak zacząć rozmowę o finansach oraz jak udzielić odpowiedzi na najtrudniejsze i najbardziej zaskakujące pytania. Przedstawia w książce ciekawą zasadę trzech słoików na wydatki (odłóż, wydaj, podaruj), traktuje też o oszczędzaniu, darmowych obowiązkach, a także o dobrych nawykach zakupowych i nagrodach za „pracę w domu”. Uczy, jak inteligentnie wydawać pieniądze, jak nauczyć dziecko dzielenia się z innymi, a także tłumaczy, dlaczego dzieci powinny pracować. Wszystko to napisane w bardzo przystępny sposób, jasno i klarownie, bez naukowych wywodów. Polecamy!!!
- „Bank taty. Jak nauczyć dziecko odpowiedzialności finansowej” – David Owen, Wydawnictwo Studio Emka, 147 stron, polecany jako poradnik dla rodziców i jako pretekst do ciekawych eksperymentów domowych w zakresie edukacji finansowej. Książka jest ciekawym, oryginalnym podejściem do finansowej edukacji w warunkach domowych. Zawiera dużo praktycznych porad. Niektóre uświadamiają sprawy, o których mało się mówi i myśli w kwestii edukowania najmłodszych. Na przykład pojęcia, których używamy. Dla dorosłych oszczędzanie długoterminowe ma inny wydźwięk niż dla dziecka. Którego perspektywa czasowa jest zupełnie inna. Dla niego 1 rok to abstrakcyjnie długi szmat czasu, a 10 lat to trudno sobie nawet wyobrazić.
- „Pieniądze nie spadają z nieba. Jak uczyć dziecko obchodzenia się z pieniędzmi” – Karin Arndt, Wydawnictwo KDC, 206 stron, polecana jako poradnik dla rodziców i jako pretekst do dyskusji z nastolatkiem. Najstarsza pozycja na tej liście, oryginalne wydanie pochodzi aż z roku 1997. Zamieszczamy ją w wykazie, aby pokazać, że lata lecą, a problemy i tematy związane z edukacją finansową pozostają w zasadzie te same co niegdyś. Badania wykazują, że młodzi ludzie decydują o znaczących kwotach, wydawanych przez rodziców. Producenci inwestują w reklamę swoich produktów i dokładają wszelkich starań, aby zdobyć zainteresowanie najmłodszego pokolenia. Musimy nauczyć nasze dzieci rozpoznawać triki i wyrafinowane metody działania przemysłu reklamowego, aby przygotować młodzież do mądrego odbioru konsumpcyjnej rzeczywistości.
- „Nauczka, czyli jak przekuć porażkę w sukces. Wychowawcze pułapki i sekrety” – Jessika Lahey, Wydawnictwo GW Foksal, 268 stron, polecany rodzicom i jako pretekst do rozmowy. Jest to typowy, ale dobrze napisany poradnik dla rodziców. Zamieszczamy go na tej liście, bo może służyć jako pretekst do ciekawej rozmowy ze starszymi dziećmi i nastolatkami.
- „Dzieci mądre finansowo. Jak wychować następne pokolenie, by wygrywało w sferze finansów” – Dave Ramsey, Rachel Cruz, Wydawnictwo Szaron, 304 strony, polecany nastolatkom i ich rodzicom. Dużą część książki zajmują wypowiedzi przedstawicielki młodego pokolenia, Raczel Cruze. I nawet jeśli weźmiemy poprawkę na realia amerykańskie, jakie opisywane są w książce, to ogólny przekaz książki ma dużo sensu. Generalnie chodzi o promowanie gospodarności u dzieci i zachęcanie ich do jak najszybszego zarabiania choćby drobnych sum. Typowo amerykański model wychowania, można powiedzieć. Tak, ale akurat taka postawa u młodzieży zazwyczaj dobrze rokuje na przyszłość, jeśli mówimy o nawykach finansowych i decyzjach podejmowanych w przyszłości jako dorosły.
- „Mądre bogate dziecko. Pobudź finansową inteligencję swojego dziecka!” – Robert Kiyosaki, Wydawnictwo Instytut Praktycznej Edukacji, 292 strony, polecane rodzicom jako poradnik. Książkę napisano dla rodziców, którzy doceniają edukację, chcą umożliwić swojemu dziecku życiowy start i chcą odegrać aktywną rolę, udostępniając mu wiedzę o pieniądzach.
Więcej informacji o książkach rekomendowanych przez Bibliotekę „U Sowy Poczytajki” znajdziecie na blogach – linki: https://czegoijaksieuczyc.pl/10-ksiazek-o-ekonomii-dla-dzieci-i-rodzico… oraz https://stomonet.pl/ksiazki-o-edukacji-finansowej-dla-dzieci/ . Serdecznie zapraszamy do lektury rekomendowanych książek!!!
Opracowała: P. Karykowska